علل، آثار و علاج بي اعتمادي به خدا

انساني که از خدا اعراض کرده و به او اعتماد ندارد، انگيزه اي براي ارتباط با او ندارد، با او سخن نمي گويد، از او چيزي نمي خواهد، مشکلات خود را با او در ميان نمي گذارد و به او عشق نمي ورزد، که نتيجه آن واگذاشته شدن انسان به خودش است.

علامه طباطبايي(ره) در تعريف معناي توکل چنين گفته اند: توکل به خدا، به معناي

اعتماد بر او و اطمينان به او در امري از امور است.[1] از اينرو وقتي آدمي به

حقيقت «لاحول ولا قوه الاّ بالله»[2]  که همان توحيد و ايمان است واصل گرديد، در

مرحله عمل نيز به اين حقيقت بزرگ توجه خواهد داشت، لذا امور خويش را به او وا

مي گذارد و به او تکيه مي کند.[3] 

 ضد توکل و اعتماد به خداوند، عدم توکل و بي اعتمادي به اوست. اين صفت خبيثه

از جمله مهلکات عظيمه و منافي ايمان شمرده شده، بلکه نشانه اي است از

شرک به خداوند رحمان که دنيا و آخرت بنده از آن ويران و پريشان مي گردد[4]، از اين جهت است که خداوند در مذمت

کساني که چشم به غير دارند مي¬فرمايد: «خزائن آسمانها و زمين از آن خداست، ولي منافقان نمي فهمند»[5]

به همين جهت هر اندازه ايمان آدمي تزلزل يابد، از اطمينان و اعتماد بنده به خدا نيز کاسته مي شود. خداوند سبحان

درباره کساني که به ايمان ناب راه نيافته اند مي فرمايد: «و بيشتر آنها که مدعي ايمان به خدا هستند، مشرکند»[6]

امام صادق(ع) در تبيين رابطه اعتماد به غير خدا و شرک مي فرمايد: همين که مي گويند اگر فلان شخص نبود،

مشکل من حل نمي شد، اين تفکر با ايمان سازگار نيست.[7]

 پيامبر از جبرئيل پرسيد توکل بر خدا چيست؟  خداوند فرمود: علم به اينکه مخلوق ضرر و يا نفعي نمي رساند، چيزي

نمي بخشد و از چيزي منع نمي کند. و توکل يأس از خلق است.[9]